ርዕስ፡ የ G7 ጥሪ ለገንቢ ውይይት፡ በሶማሊያ የውጭ ጉዳይ ፖሊሲ ላይ ያለውን አንድምታ መተንተን።

 

ርዕስ፡ የ G7 ጥሪ ለገንቢ ውይይት፡ በሶማሊያ የውጭ ጉዳይ ፖሊሲ ላይ ያለውን አንድምታ መተንተን።

 መግቢያ፡-

 ጂኦፖለቲካዊ ፍላጎቶች እና ጥምረቶች በየጊዜው በሚለዋወጡበት ዓለም፣ በቅርቡ በሶማሊያ፣ በኢትዮጵያ እና በሶማሌላንድ ላይ የተከሰቱት ለውጦች ከፍተኛ የአለምን ትኩረት ስቧል።  ሶማሊያ በG7 በኢትዮጵያ እና በሶማሌላንድ መካከል የተደረገውን የመግባቢያ ስምምነት ለማውገዝ የጠበቀችው ምላሽ ፍጹም የተለየ ምላሽ አግኝቷል ይህም የአለም አቀፍ ዲፕሎማሲ እና የአካባቢ ፖለቲካን ውስብስብ ባህሪ ያሳያል።

 ዳራ፡

 ራሷን የቻለች ራሷን የቻለች ሪፐብሊክ ሶማሌላንድ፣ በአለም አቀፍ ደረጃ የሶማሊያ ራስ ገዝ ግዛት ነች፣ ሉዓላዊነቷን ዓለም አቀፍ እውቅና ስትፈልግ ቆይታለች።  በስትራቴጂካዊ ርምጃም በአፍሪካ ቀንድ ፖለቲካ ውስጥ ቁልፍ ተዋናይ ከሆነችው ኃያል ጎረቤት ኢትዮጵያ ጋር የመግባቢያ ስምምነት ተፈራርሟል።  በሶማሌላንድ ላይ ሉዓላዊነቷን የተናገረችው ሶማሊያ ጂ7 -የአለም ትልቁ የአይኤምኤፍ የላቁ ኢኮኖሚዎች ቡድን አቋሙን ይደግፋሉ እና ስምምነቱን ያወግዛሉ የሚል ተስፋ ነበራት።  ሆኖም የጂ7 ምላሽ ከሶማሊያ የውግዘት ጥሪ ጎን ከመቆም ይልቅ ውይይትን ለማበረታታት ነበር።

 ትንተና፡-

 ጂ7 በኢትዮጵያ እና በሶማሌላንድ መካከል ለተደረሰው የመግባቢያ ሰነድ የሰጠው ምላሽ ሶማሊያ የውጭ ፖሊሲዋን እንድትገመግም የቀረበ ጥሪ ተደርጎ ሊወሰድ ይችላል።  የ G7 ገንቢ ውይይት ማበረታቻ ከመነጠል ወይም ከቅጣት እርምጃዎች ይልቅ ሰላማዊ እና ዲፕሎማሲያዊ መፍትሄዎችን መምረጥን ይጠቁማል።  ይህ አቋም ከግጭት እና ከመባባስ ይልቅ መረጋጋትን እና ውይይትን ከሚደግፉ የብዙ ዓለም አቀፍ አካላት መርሆዎች ጋር የሚስማማ ነው።

 የሶማሊያ የመግባቢያ ሰነድ (MOU) ላይ የወሰደችው ምላሽ በብዙዎች ዘንድ እንደ “አማተር” የውጭ ፖሊሲ ምሳሌ ተደርጎ ይወሰድ ነበር፣ ይህም ከኢትዮጵያ ጋር ያላትን ግንኙነት ሊጎዳ ይችላል።  የ G7 ምላሽ በሶማሊያ የፖለቲካ አመራር ውስጥ አሁን ባለው የውጭ ፖሊሲ ስትራቴጂ ላይ ያለውን ተፅእኖ ላይ ማሰላሰል አለበት.  ሶማሊያ የምትጠብቀው ከአካባቢው መረጋጋት እና ትብብር ቅድሚያ ከሚሰጠው አለም አቀፍ ስሜት ጋር የማይጣጣም ይመስላል።

 አንድምታ፡-

 የG7 የውይይት ጥሪ ለሶማሊያ በርካታ አንድምታዎች አሉት።

 1. **ዲፕሎማሲያዊ ማግለል**፡- ሶማሊያ ከሰፊ አለም አቀፍ አመለካከቶች ጋር ሳትሄድ የግጭት መንገድ መከተሏን ከቀጠለች የዲፕሎማሲያዊ መገለልን አደጋ ላይ ይጥላል።

 2. **የፖሊሲ ግምገማ አስፈላጊነት**፡- ሶማሊያ የውጭ ፖሊሲዋን በተለይም በኢትዮጵያ እና በሶማሌላንድ ላይ ያላትን ስትራቴጂ እንደገና እንድትገመግም እንደሚያስፈልግ ግልጽ ነው።  ይበልጥ ግልጽ ያልሆነ እና ስልታዊ አካሄድ የተሻለ ውጤት ሊያስገኝ ይችላል።

 3. **ክልላዊ መረጋጋት**፡- የ G7 ምላሽ ለክልላዊ መረጋጋት ስጋት እንዳለው ያሳያል።  የአፍሪካ ቀንድ ውስብስብ የፖለቲካ እንቅስቃሴ ያለው ክልል ነው፣ እና G7 የሚያበረታታ ውይይት ለረጂም ጊዜ ሰላምና መረጋጋት የበለጠ ጠቃሚ እንደሚሆን የተገነዘበ ይመስላል።

 4. **ዓለም አቀፍ ድጋፍ**፡- ሶማሊያ በዲፕሎማሲያዊ መንገድ ዓለም አቀፍ ድጋፍን ማግኘት ያስፈልጋት ይሆናል፤ ይህም ትብብርን ለመፍጠር እና የባለብዙ ወገን ውይይቶችን በማድረግ ላይ ነው።

 5. **ኤኮኖሚ አንድምታ**፡- በኢትዮጵያና በሶማሌላንድ መካከል የተደረገው የመግባቢያ ስምምነት በተለይ የንግድና የወደብ ተደራሽነትን በሚመለከት ኢኮኖሚያዊ አንድምታ አለው።  የሶማሊያ አቋም በጥንቃቄ ካልተያዘ የራሷን ኢኮኖሚያዊ ጥቅም ሊጎዳ ይችላል።

 ማጠቃለያ፡-

 ጂ7 በሶማሊያ፣ በኢትዮጵያ እና በሶማሌላንድ መካከል ስላለው ሁኔታ የሰጠው ምላሽ የአለም አቀፍ ዲፕሎማሲያዊ ግንኙነቶችን ውስብስብ እና ገንቢ ውይይት አስፈላጊነት አጉልቶ ያሳያል።  ለሶማሊያ የውጭ ጉዳይ ፖሊሲዋን እንደገና እንድታጤን እና የበለጠ ስትራቴጂካዊ ዲፕሎማሲ ውስጥ እንድትገባ እንደ ማንቂያ ጥሪ ሆኖ ያገለግላል።  ሶማሊያ በእነዚህ ውስብስብ የፖለቲካ ውኆች ውስጥ ስትዘዋወር፣ የሀገሪቱ አመራር ክልላዊ መረጋጋትን እና አለማቀፋዊ ግንኙነቶችን ሳታበላሽ ብሄራዊ ጥቅምን ለማራመድ በመፈለግ ድርጊቶቹን ሊያመጣ የሚችለውን ወጪ እና ጥቅም ማመዛዘን አለበት።  በመጨረሻም ሶማሊያ የምትመርጥበት መንገድ ለወደፊቷ እና ለአፍሪካ ቀንድ ሰላም እና ብልጽግና ትልቅ አንድምታ ሊኖረው ይችላል።