ክርስትናና ዋቄፈና

ምላሽ:

ክርስትናና ዋቄፈና

    "  ኦሮሞነት ጣኦት የሆነባቸው እንዳንድ ግለሰቦች ክርስትናንና ዋቄፈናን በእኩል አይን እንድናይ ሊመክሩን ይሞክራሉ ወይም ከክርስትና ጋር ምንም መጣለስ የሌለበት የጥንት የብሉይ ኪዳን ስርአት ነው ብለው ሊያሳምኑን ይሞክራሉ:: እግዚአብሔር ምህረቱን ያዋርድላቸው::"

 የሚለው አተያይ የሚያሳየው ከሎጂክ ጥብቅነት ወይም ከታሪካዊ ግንዛቤ ይልቅ በስሜታዊ አድሎአዊ ተጽእኖ የተንጸባረቀ ነው። በዚህ መግለጫ ውስጥ ያሉትን አመክንዮአዊ አለመጣጣሞች እና ዐውደ-ጽሑፋዊ የተሳሳቱ ትርጓሜዎች መፈተሽ የተረጋገጠ ነው፡- 

    1. False Binary Fallacy፡- ጸሐፊው የዋቄፋናናን መንፈሳዊ ፋይዳ በ ማቃለል ክርስትናን ብቸኛው ፍጹም የዓለም እይታ ማድረግ እንደሚያስገድድ አስቀድሞ ተናግሯል። ይህ የውሸት ዲኮቶሚ ነው. የዋቄፋናናን ታሪካዊ እና መንፈሳዊ ጥልቅነት መቀበል ከተፈጥሮ ክርስትናን መካድ አያስከትልም። ሁለቱም የእምነት ሥርዓቶች አድናቆት፣ ንጽጽር እና ፉክክር ውስጥ ሳይሳተፉ ትይዩ የሆነ የሞራል መሰረት እንዳላቸው ሊቆጠሩ ይችላሉ።

    2. የባህል የበላይነት አድልኦ፡- ዋቄፋናን የሚቀበሉትን “ኦሮሞነት ጣኦት ያደረጉ” በማለት መግለጽ የአገር በቀል ማንነትን ወይም መንፈሳዊ ቅርሶችን መቀበል እንደምንም ኢ-ምክንያታዊ ወይም መናፍቅ ነው።

የባህል ማንነት ከጣዖት አምልኮ ጋር መደባለቅ የለበትም; ይልቁንም የሰው ልጅ ክብር እና ራስን የመረዳት ዋና ገጽታ ነው። ሁሉም ዋና ዋና የዓለም ሃይማኖቶች የተገነቡት በልዩ ባህላዊ ሁኔታዎች ውስጥ ነው። ለምሳሌ፣ ክርስትና የመጣው በአይሁድ እና  መካከለኛው ምስራቅ ማዕቀፍ ውስጥ ነው። ስለዚህ፣ የዚያን ባህላዊ ዳራ ጠቀሜታ ለማስረገጥ ጥያቄ ያስነሳል፡ ይህ “አይሁድነትን ከማምለክ” ጋር ይመሳሰላል? በተጨማሪም ዋቄፋናና ክርስትና ወደ አፍሪካ ቀንድ ከመግባቱ በፊት የነበረ ጥንታዊ የአንድ አምላክ እምነት ሥርዓት ነው። የክርስትና ወይም የብሉይ ኪዳን መባዛት ወይም መምሰል ብቻ አይደለም። ይልቁንም የተወሰኑ መንፈሳዊ ገጽታዎች አሉት፡ በነጠላ ፈጣሪ ማመን (ዋቃ ቶኪቻ)፣ የተመሰረተ የሞራል ህግ (Safuu)፣ ጥልቅ ተፈጥሮ እና ሚዛናዊነት፣ እና ማህበረሰቡን እና የአምልኮ ሥርዓቶችን ማክበር። ዋቄፋናና በሁሉም ረገድ ከክርስትና ጋር “ተመጣጣኝ” ተብሎ ሊወሰድ ባይገባም፣ እንደ ሥጋት ወይም የመናፍቅነት ዓይነት ከመታየት ይልቅ፣ እንደ ሕጋዊና ወጥ የሆነ መንፈሳዊ ዓለማዊ ምልከታ እውቅና ሊሰጠው ይገባል።

4. ሥነ-መለኮታዊ አለመተማመን. "እግዚአብሔር ምህረቱን ያዋርድላቸው::"  የሚለው አገላለጽ የአገሬውን ተወላጅ መንፈሳዊነት አድናቆት ወይም ጥናት ላይ መንፈሳዊ ስህተት እንዳለ ያመለክታል። ይሁን እንጂ እውነተኛ እምነት ከውይይት ወደ ኋላ አይልም። ሌሎች ሃይማኖታዊ ወጎች በመኖራቸው ስለ እግዚአብሔር ያለው ክርስቲያናዊ ግንዛቤ አይቀንስም። በእርግጥ ክርስትና በታሪክ ያደገው ከተለያዩ ባህሎች ጋር ባለው መስተጋብር እና መላመድ ነው እንጂ እነሱን ከማጥፋት ይልቅ። ለማጠቃለል ያህል ዋቄፋናንንም ሆነ ሌላ አገር በቀል ወግን በንቀት ከማስወገድ ይልቅ በትህትና፣ በማወቅ ጉጉት እና በአዕምሮአዊ ታማኝነት ልንቀርባቸው ይገባል። የኦሮሞን ህዝብ ጨምሮ የአፍሪካ መንፈሳዊነት ጥልቀት ለክርስትና ተግዳሮት ሳይሆን የሰው ልጅ ከመለኮት ጋር ያለውን ግንኙነት ለመመስረት በሚያደርገው ሁለገብ ጥረት ውስጥ እንደ ጠቃሚ ገጽታ ተደርጎ ሊወሰድ ይገባል።